Haydar Aliyev Avrasya Araştırmaları Merkezi’nden yeni rapor:
İstanbul – Nisan 2025
Haydar Aliyev Avrasya Çalışmları Merkezi (HACE), Ukrayna Savaşı'nın ardından Kazakistan’daki nüfuz alanlarındaki değişimi konu alan kapsamlı bir rapor yayımladı. “Changes in the Spheres of Influence in Kazakhstan After the Outbreak of the Ukraine War in 2022” başlıklı rapor, Eldaniz Gusseinov tarafından kaleme alındı. Rapora ilişkin yayımlama süreci İbn Haldun Üniversitesi Yayınları tarafından yürütüldü.
Raporda, savaş sonrası Kazakistan'daki dış aktörlerin — özellikle Rusya, Çin, Türkiye ve Avrupa Birliği’nin — ekonomik ve politik etkileri analiz ediliyor. Çalışmanın merkezinde, Rusya’nın artan etkisine rağmen bu etkinin Kazakistan ile yürütülen müzakerelerle sınırlı kaldığını öne süren “müzakere edilmiş hegemon” (negotiated hegemon) teorisi yer alıyor.
Raporun bulgularına göre: Rusya, Kazakistan üzerinden ikili kullanıma sahip (dual-use) malların taşınması sayesinde siyasi ve askerî etkisini artırmış durumda.
Avrupa Birliği, ekonomik alandaki en güçlü aktör olarak öne çıkıyor.
Çin’in etkisi beklentilerin altında kalırken, Türkiye, savaş öncesi ve sonrasında nüfuz açısından en zayıf aktör olarak değerlendiriliyor.
Kazakistan’ın ise Rusya’nın artan etkisini dengelemek adına küresel aktörlerle ilişkilerini çeşitlendirmeye çalıştığı, aynı zamanda Avrasya Ekonomik Birliği çerçevesinde Rusya ile ticari ilişkilerini sürdürdüğü belirtiliyor.
Rapor, Orta Asya’daki güç dengelerine dair önemli ipuçları sunarken, bölgedeki jeopolitik gelişmeleri takip eden akademisyenler, karar vericiler ve politika yapıcılar için değerli bir kaynak oluşturuyor.
